Vertalen verbindt
De kracht van verhalen en vertalen
Vertalers spelen een cruciale rol in onze samenleving. Ze nodigen ons uit om verhalen uit talen die we niet kennen, te omarmen. Onze collectieve verbeelding wordt hierdoor rijker. Vertalers zijn onmisbaar voor de Nederlandse cultuur en voor een breed georiënteerd en bloeiend letterenveld. Ze verdienen dezelfde erkenning als de schrijver en zijn wat ons betreft even belangrijk. Daarom reiken wij jaarlijks de Cultuurfonds Vertaalprijs Martinus Nijhoff uit voor indrukwekkende vertaaloeuvres. En stimuleren we de de vertalerscommunity via onze Vertaalregeling.
“Andermans taal is de sleutel tot andermans cultuur en gedachtewereld. Ik ben ervan overtuigd dat we elkaar beter zouden begrijpen als we elkaars taal (en daarmee leefwereld) begrepen of in elk geval een poging daartoe deden.”
Cultuurfonds Vertaalprijs Martinus Nijhoff
Elk jaar reiken we de Cultuurfonds Vertaalprijs Martinus Nijhoff uit aan een vertaler met een uitzonderlijk oeuvre. Deze prijs, ter nagedachtenis aan de dichter en vertaler Martinus Nijhoff, werd voor het eerst toegekend in 1955. De vertaalprijs is bestemd voor vertalers die vertalen naar en uit het Nederlands. Jaarlijks wordt een vertaler die naar het Nederlands vertaalt bekroond, en eens in de vijf jaar wordt ook een vertaler die vanuit het Nederlands vertaalt met de prijs onderscheiden. De prijs omvat een bedrag van €50.000, waarmee het de grootste vertaalprijs van Europa is.
Wat zit er in de bibliotheek van literair vertalers? Welke schrijvers, dichters, denkers? In welke talen? Fictie en non-fictie, maar ook poëzie. Staan er nog fysieke woordenboeken, of staan deze allemaal op de computer? En wat verder? Objecten op de planken? Brieven en foto’s tussen de pagina’s? Welke verhalen schuilen er achter deze objecten, tussen de pagina’s?
Cultuurfonds Vertaalprijs 2024: Paula Stevens
In 2024 gaat de vertaalprijs naar Paula Stevens. Met meer dan 75 vertaalde romans, een stapel die twee keer zo groot is als zijzelf, heeft Paula een indrukwekkend oeuvre opgebouwd, met werken van gerenommeerde auteurs zoals Karl Ove Knausgård, Lars Saabye Christensen, Johan Harstad, Herbjørg Wassmo en Lars Mytting.
Jury: “Stevens neemt geen genoegen met een gemakkelijke vervlakkende vertaalstrategie [...] Veel Nederlandstalige lezers hebben [...] vast het bestaan niet vermoed van begrippen als ‘lijnbak’, ‘scheer’, ‘strekdam’, ‘dolboorden’, ‘kieuwwammen’ en ‘kieuwdeksels’. Het zijn termen die je als vertaler niet door standaardzoekwerk in woordenboeken kunt vinden, maar waarvoor je als een detective te rade moet gaan bij beroeps- en amateurvissers, visafslagen, verwerkingsbedrijven en bij visserijmusea. Dit is precies de grondige, onderzoekende wijze waarop Stevens te werk gaat."
"We willen ruimte bieden aan verhalen die elders over het hoofd worden gezien: van verhalen uit minder vertaalde talen tot gedurfde droomprojecten. De wereld is groot, er zijn zoveel verhalen die gehoord moeten worden. Durvers en dromers, weet ons te vinden. De deur staat open!"
Extra geld voor vertalen
Om het belang van vertalen te benadrukken, heeft het Cultuurfonds naast de jaarlijkse vertaalprijs ook een Vertaalregeling. Deze regeling is er voor speciale vertaalprojecten die het vak van vertalen bevorderen, zoals het opleiden en ondersteunen van nieuwe vertalers.
Doe een aanvraag voor je vertaalproject
Help jij ons verhalen vertellen?
Dit alles is mogelijk dankzij de steun van onze partners, schenkers en donateurs. Jouw bijdrage helpt ons de kracht van verhalen te koesteren en te bevorderen. Verhalen die niet alleen bruggen bouwen maar ook onze geest verrijken. Word donateur van het Cultuurfonds en draag bij aan onze missie om deze verhalen tot leven te brengen.