Succes!

Hoe was het om vorig jaar het Mode Stipendium te ontvangen?
“Die prijs betekent veel voor mij. Ik ben altijd bezig met het volgende project, maar hierdoor werd ik gedwongen stil te staan en terug te kijken naar wat ik tot nu allemaal gedaan heb en dat te vieren. In het buitenland heb ik al een aantal mooie prijzen mogen in het ontvangen, maar altijd alleen. Bij de uitreiking van het Mode Stipendium waren ook mijn familieleden en mijn vrienden aanwezig, alle mensen die weten waar ik vandaan komt en wat ik allemaal heb meegemaakt. Heel bijzonder om mee te maken. Ook omdat het Rijksmuseum vlak bij mijn atelier is – ik fiets er elke dag langs. Dat maakte het extra speciaal, alsof ik gehuldigd werd in mijn eigen stad.”

De jury roemde de tijdloze silhouetten van jouw ontwerpen. Wat kenmerkt een Benchellal nog meer?
“Ik heb geen handboek waaraan iets moet voldoen, maar er zit altijd contrast in. Mijn ontwerpen zijn heel groot, maar toch ook verfijnd en ze zijn glamorous en duurzaam tegelijk. Drie kenmerken zijn eigenlijk altijd wel in terug te vinden: volume, verschillende proporties –dus waar je het volume plaatst – en alles heeft een beetje een sculpturale snede, alsof het gebeeldhouwd is. Mijn ontwerpen zijn echt voor mensen die in de belangstelling durven te staan. Het gaat mij om de empowerment* van vrouwen.”

Wat heb je van huis uit meegekregen en hoe is dat van invloed geweest op je werk?
“Mijn grootouders hadden een textielatelier, dus door hen kwam ik voor het eerst in aanraking met een naaimachine. Het geluid, het grove geweld waarmee die stoffen werden verwerkt: dat vond ik heel interessant. Thuis ben ik op mijn moeders naaimachine zelf dingen gaan proberen.
Mijn grootouders kwamen vanuit Marokko naar Nederland en hebben altijd heel hard gewerkt. Ze spraken de taal niet, hadden geen netwerk en hebben alles vanaf de bodem opgebouwd – met wilskracht, doorzettingsvermogen en keihard werken. Dat is wat ze me onbewust hebben meegegeven: als je iets wil bereiken, moet je keihard werken en dan is the sky the limit.”

Welk materiaal gebruik je graag?
“Toen ik begon met ontwerpen, moest ik het hebben van de afdankertjes van de markt; goedkope materialen waar niet veel mensen, en zeker geen designers, iets mee willen. Meestal overgebleven stoffen van andere modehuizen of fabrikanten die ik voor een euro per meter kon kopen. Zoiets goedkoops omtoveren in iets luxueus is interessant. En zo werk ik nog steeds: op dit moment gebruik ik restmateriaal dat veel in de auto-industrie en als rugzakvoering wordt gebruikt. Materiaal dat je normaal niet gebruikt voor couture, maar je kunt er grote volumes mee maken en het kreukt bijna niet.”

Hoe doe je dat: van iets goedkoops couture maken?
“Het type materiaal en de hoeveelheid bepaalt het ontwerp. Als ik tien meter stof heb, dan kan ik er best een sleep aan maken. Maar als het twee meter is, dan werk ik alleen de mouwen wat groter uit. Ik ga intuïtief te werk en begin gewoon te draperen en te vouwen. Dat maakt het ook spannend, want ik schets ook niet; dat beperkt mijn creativiteit. Net de ‘verkeerde’ vouw kan juist een geniale zet zijn. Dat voelt magisch, want ik weet zelf nooit wat het uiteindelijk wordt. Als ik iemand kleed, moet ik een bepaalde klik met diegene hebben. Het is een intiem proces. Het zijn eigenlijk kleine vriendschappen die ontstaan. Soms is het moeilijk om van een ontwerp afscheid te nemen. Het zijn echt kunstwerkjes die ik ter adoptie geef.”

Je hebt een succesvolle internationale carrière. Mode-iconen als koningin Maxima en model Iris Apfel dragen jouw kleding. Is er nog een richting waarin je je zou willen ontwikkelen?
“Een routekaart heb ik nooit gehad. Ik denk wel dat er een plan voor mij is, maar een waar ik zelf niks van weet en waar ik ook niks van hoef te weten. Dat houdt het werk spannend. Ik geloof heel erg in organisch groeien. Mijn achternaam, Benchellal, betekent zoon van de waterval. En zo zie ik het leven ook wel een beetje: als iets wat alle kanten op kan gaan, maar waarin je uiteindelijk je eigen stroomt vindt.
Gefocust blijven is moeilijk als de buitenwereld verwachtingen heeft. Ga je samenwerken met een investeerder? Begin je een confectielijn of flagshipstore? Maar dichtbij mezelf blijven en hard werken, is wat me heeft me tot hier gebracht. Mijn plezier haal ik uit het creëren. Wat dat betreft ben ik nog steeds dat jongetje dat in zijn slaapkamer aan het ontwerpen is. Ik geloof erin dat mijn jurken hun weg wel vinden. De manier waarop laat ik aan het lot over.”

*gevoel van zelfwaarde vergroten en activeren van eigen kracht