Monumentenzorg & Erfgoed
De zorg voor monumenten is van groot belang voor het Cultuurfonds en haar schenkers. Of het nou een gevelsteen, kathedraal, dorpspomp of stoomlocomotief betreft. Naast de restauraties van historische gebouwen, landschappen en objecten steunt het Cultuurfonds talloze projecten op het gebied van erfgoededucatie en vrijwilligersprojecten. Zodat niet alleen de stenen, maar ook de verhalen behouden blijven.
Vraag en antwoord
19 januari 2023 (vergaderdatum: 16 maart 2023)
20 april 2023 (vergaderdatum: 15 juni 2023)
13 juli 2023 (vergaderdatum: 7 september 2023)
28 september 2023 (vergaderdatum: 23 november 2023)Van het herstel van tafelzilver tot museale beleefprojecten; ze kunnen rekenen op een bijdrage. Dit dankzij een groeiend aantal enthousiaste schenkers zoals het Oldenaller Fonds, het Jongsma Restauratie Fonds en het Arcadië Fonds.
Voorwaarden aanvraag
Voor aanvragen bij Monumentenzorg gelden de volgende voorwaarden:
- Het monument (object of het landschap) heeft een aantoonbare bijzondere cultuurhistorische waarde en staat als monument geregistreerd;
- De aanvragers dienen een aantoonbaar draagvlak te hebben met een actieve achterban van leden, donateurs en vrijwilligers.
- Het monument (object of het landschap) is toegankelijk of heeft een mate van openstelling voor publiek;
- De aanvrager is in bezit van een stichting, een vereniging of een kerkelijke organisatie die het beheer en behoud van het gebouw als doelstelling heeft.
- De aanvraag heeft betrekking op de restauratiekosten van het monument, de objectonderdelen of de kosten voor de vaste educatieve presentatie van het monument of de collectie.
Voor een aanvraag voor historische buitenplaatsen en kastelen gelden deze aanvullende voorwaarden:
- De historische buitenplaats of het kasteel is in bezit van een stichting, een vereniging of een familie-B.V. die verbonden is aan de Natuurschoonwet.
- De aanvraag heeft betrekking op de restauratiekosten van een onderdeel van het monument, de historische tuin- of parkaanleg of een collectieonderdeel.
- Bij de restauratie van objecten, die onderdeel zijn van historische collectie, dienen de objecten te zijn vastgelegd in een collectiebeschrijving en te worden tentoongesteld aan het publiek.
Rijdend, rollend, vliegend en varend. Te land, ter zee en in de lucht. Trein, bus, vliegtuig, tram, koets, rijtuig en schip. Het mobiel erfgoed, dat niet alleen iets zegt over het vervoer maar ook een beeld geeft van het leven van toen, is onderdeel van onze geschiedenis. Voor het behoud van dit erfgoed zijn eeuwenoude en bijzondere ambachten nodig.
Door het ontbreken van vaste rijkssubsidies dragen de betrokken vrijwilligers van het mobiel erfgoed vaak grotendeels de lasten voor het in stand houden van deze voertuigen.
Restauratie en educatie
Het Cultuurfonds steunt daarom deze aanvragers met bijdragen voor restauratie en educatieve projecten. Dit gebeurt onder meer vanuit speciale fondsen op naam, zoals het Cornelis Fop Smit Fonds en het Appie Baantjer Fonds.
Appie Baantjer Fonds
Laatstgenoemde kennen we natuurlijk als de auteur van een reeks bekende detectiveromans met in de hoofdrol detective De Cock (met c.o.c.k.). Maar Appie Baantjer was niet alleen gefascineerd door de misdaad. Als kind was hij al gegrepen door stoomlocomotieven. Reden voor hem om bij leven al een CultuurFonds op Naam in te stellen voor het behoud van rollend materieel.
Voorwaarden aanvraag
- Het monument (object of het landschap) heeft een aantoonbare bijzondere cultuurhistorische waarde en staat als monument geregistreerd;
- De aanvragers dienen een aantoonbaar draagvlak te hebben met een actieve achterban van leden, donateurs en vrijwilligers.
- Het monument (object of het landschap) is toegankelijk of heeft een mate van openstelling voor publiek;
- De aanvrager is in bezit van een stichting, een vereniging of een kerkelijke organisatie die het beheer en behoud van het gebouw als doelstelling heeft.
- De aanvraag heeft betrekking op de restauratiekosten van het monument, de objectonderdelen of de kosten voor de vaste educatieve presentatie van het monument of de collectie.
Voor een aanvraag voor mobiel erfgoed gelden deze aanvullende voorwaarden:
- Het mobiele object heeft een aantoonbare bijzondere cultuurhistorische waarde en staat als roerend monument geregistreerd in het Nationaal Register Mobiel Erfgoed;
- Het realiseren van depotgebouwen voor de stalling van de roerende objectencollectie en vrijwilligerswerkplaatsen kunnen eenmalig worden ondersteund.
Erfgoed symboliseert de geschiedenis van onze maatschappij en groeit elk jaar. Erfgoededucatie is het leren over de sporen uit het verleden, zodat de zorg en waardering van erfgoed kan worden doorgegeven aan nieuwe generaties.
Onder erfgoed worden alle materiële en immateriële zaken uit het verleden verstaan. Bij materiële zaken gaat het om concrete voorwerpen als archiefdocumenten, monumenten of gebouwen. Bij immateriële zaken gaat het om de taal, de verhalen en de gebruiken.
Wat voor projecten?
Het is een continue zorg om de waardering van erfgoed door te blijven geven aan nieuwe generaties. Het Cultuurfonds steunt daarom veel projecten die erfgoededucatie aan het publiek ondersteunen zoals digitale portalen en websites, maar ook de inrichting van vaste tentoonstellingen betreffende erfgoed, depots die bijzondere collecties beschermen en werkplaatsen waar historisch erfgoed wordt hersteld.
Ook het vastleggen van kennis over erfgoed is van groot belang. Het Cultuurfonds stimuleert dit door bij te dragen aan bijzonder publicaties en het steunen van het onderzoek dat daartoe leidt.
Voorwaarden aanvraag
Voor aanvragen bij Erfgoed gelden de volgende voorwaarden:
- Het monument (object of het landschap) heeft een aantoonbare bijzondere cultuurhistorische waarde en staat als monument geregistreerd;
- De aanvragers dienen een aantoonbaar draagvlak te hebben met een actieve achterban van leden, donateurs en vrijwilligers.
- Het monument (object of het landschap) is toegankelijk of heeft een mate van openstelling voor publiek;
- De aanvrager is in bezit van een stichting, een vereniging of een kerkelijke organisatie die het beheer en behoud van het gebouw als doelstelling heeft.
- De aanvraag heeft betrekking op de restauratiekosten van het monument, de objectonderdelen of de kosten voor de vaste educatieve presentatie van het monument of de collectie.
De belangrijkste voorwaarden voor het doen van een aanvraag voor erfgoededucatie:
- De aanvrager is een stichting, een vereniging en of kerkelijke organisatie met een educatieve doelstelling. Ook kleine musea in overheidsbezit, gevestigd in een monumentaal pand, kunnen een aanvraag indienen voor educatieve projecten.
- Vaste educatieve inrichtingen kunnen eenmalig worden ondersteund waarbij de nieuwe educatieve presentatie een duidelijke relatie heeft met de collectie en het monument.
- Het digitaal vastleggen van kennis door middel van digitale kennisportalen waarbij kennis over bijzondere erfgoedthema’s wordt verzameld, bundelen nieuwe informatie en ontsluiten het voor een breed publiek.
- Het realiseren van vrijwilligerswerkplaatsen en depotgebouwen voor de stalling van de roerende objectencollectie kunnen eenmalig worden ondersteund.
- Het vastleggen van kennis over erfgoed in publicaties en/of via onderzoek en schrijven kunnen worden gesteund indien op een kwalitatieve manier nieuwe historische informatie van algemeen belang voor erfgoed en monumentenzorg wordt ontsloten.
Bijdragen voor erfgoedactiviteiten in Suriname worden via het Themafonds Surinaams Erfgoed toegekend.
Suriname heeft tal van prachtige monumentale panden. Helaas verkeren sommigen daarvan in slechte staat. Daarom hebben Stadsherstel Suriname, Stadsherstel Amsterdam en het Prins Bernhard Cultuurfonds de krachten gebundeld en Themafonds Surinaams Erfgoed opgericht. Het doel is om Surinaams erfgoed te behouden voor de toekomst.
De samenwerking wordt voortgezet, maar de doelstelling van het themafonds wordt verbreed. Het Cultuurfonds draagt vanaf 2023 naast gebouwd erfgoed, ook bij aan het beheer, behoud, de presentatie en de beleving van roerend en immaterieel erfgoed.
Het Cultuurfonds wil gemeenschappen verbinden, historisch besef zichtbaar maken en bewustwording en wederzijds begrip stimuleren. Het Cultuurfonds draagt met name bij aan duurzame initiatieven met aandacht voor kennisontwikkeling- en overdracht, bijvoorbeeld:
- De restauratie van een monument met een opleidingsplek;
- Kennisoverdracht van ambachten;
- Educatieve podcast;
- Educatieve route;
- Vaste educatieve inrichtingen;
- Lespakket.
Voorwaarden aanvraag
- Het project is een investering op de lange termijn en geen tijdelijke oplossing.
- Het erfgoed heeft een aantoonbare bijzondere cultuurhistorische waarde;
- De aanvragers dienen een aantoonbaar draagvlak te hebben, bijvoorbeeld door een actieve achterban van leden, donateurs of vrijwilligers.
- De aanvrager is een stichting, een vereniging en/of kerkelijke organisatie
Educatie
- De aanvrager is een stichting, een vereniging en of kerkelijke organisatie met een educatieve doelstelling. Ook musea in overheidsbezit, kunnen een aanvraag indienen voor educatieve projecten.
- Vaste educatieve inrichtingen kunnen worden ondersteund waarbij de nieuwe educatieve presentatie een duidelijke relatie heeft met de collectie en het monument.
- Het digitaal vastleggen van kennis door middel van digitale kennisportalen waarbij kennis over bijzondere erfgoedthema’s wordt verzameld, nieuwe informatie wordt gebundeld en voor een breed publiek wordt ontsloten.
- Het realiseren van vrijwilligerswerkplaatsen en depotgebouwen voor de stalling van de roerende objectencollectie kunnen eenmalig worden ondersteund.
- Het vastleggen van kennis over erfgoed in publicaties en/of via onderzoek en schrijven kunnen worden gesteund.
(On)roerend erfgoed
- Het monument (object of het landschap) is toegankelijk of heeft een mate van openstelling voor publiek;
- De aanvrager is in bezit van een stichting, een vereniging of een kerkelijke organisatie die het beheer en behoud van het erfgoed als doelstelling heeft.
- De aanvraag heeft betrekking op de restauratiekosten van het erfgoed, de objectonderdelen of de kosten voor de vaste educatieve presentatie van het monument of de collectie.
- Er wordt bij voorkeur aandacht besteed aan kennisontwikkeling- en overdracht, bijvoorbeeld door het aanbieden van een leerwerkplek.
Richtlijnen voor de aanvrager voor activiteiten in Suriname (in ontwikkeling)
- De aanvrager is gevestigd in Nederland, Suriname of het Caribisch gebied.
- De gevraagde bijdrage is maximaal 80% van de totale projectkosten.
- De voorfinanciering bedraagt maximaal 80% van de toegezegde bijdrage.
- Matching is geen voorwaarde, wel een eigen bijdrage (in geld of in gekapitaliseerde uren a € 25 p/u).
- Alleen rechtspersonen zonder winstoogmerk (stichtingen/verenigingen) kunnen een aanvraag indienen.
- Het fonds neemt om inhoudelijke, financiële en procedurele redenen geen verzoeken in behandeling voor:
- inhoudelijk
- projecten met een politiek, religieus of overwegend sociaal-maatschappelijk doel;
- activiteiten met een fondsenwervend oogmerk;
- prijzen, prijsuitreikingen e.d. van andere organisaties;
- financieel
- exploitatiekosten, reguliere investeringen e.d.;
- projecten zonder wezenlijk tekort (afgaand op begroting en dekkingsplan);
- procedureel
- projecten die reeds (goeddeels) zijn gerealiseerd op het moment van beoordeling
Monumentale stoomgemalen met mensenhoge stoomketels, ranke fabrieksschoorstenen, degelijke poldermolens, watertorens, fabrieksgebouwen, het zijn bijzondere objecten uit de industriële geschiedenis van Nederland.
Vele stichtingen met een grote achterban van vrijwilligers met enthousiaste techneuten, storytellers en aanpakkers zetten zich in om deze monumenten toegankelijk te houden voor het publiek en de vele bijzondere verhalen over het ontstaan van onze moderne maatschappij te vertellen. Met het Ted Schutten Fonds, het Fonds Industrieel Erfgoed en het Techniek in bedrijf Fonds kunnen we veel educatieve -en herstelprojecten (mede) mogelijk maken.
Voorwaarden aanvraag
Voor aanvragen bij Erfgoed gelden de volgende voorwaarden:
- Het monument (object of het landschap) heeft een aantoonbare bijzondere cultuurhistorische waarde en staat als monument geregistreerd;
- De aanvragers dienen een aantoonbaar draagvlak te hebben met een actieve achterban van leden, donateurs en vrijwilligers.
- Het monument (object of het landschap) is toegankelijk of heeft een mate van openstelling voor publiek;
- De aanvrager is in bezit van een stichting, een vereniging of een kerkelijke organisatie die het beheer en behoud van het gebouw als doelstelling heeft.
- De aanvraag heeft betrekking op de restauratiekosten van het monument, de objectonderdelen of de kosten voor de vaste educatieve presentatie van het monument of de collectie.
Voor een aanvraag voor industrieel erfgoed gelden deze aanvullende voorwaarden:
- Het monument is in bezit van een stichting, een vereniging die het beheer en behoud van het object als doelstelling heeft. Particulieren die in het bezit zijn van een molen kunnen ook een aanvraag indienen.
Vragen?
Bijdrage voor jouw erfgoed project?
Doe nu je aanvraag!